Hoe is de zorg in Nederland geregeld?

Organisatie van de zorg

De meeste zorg in Nederland is 'eerstelijns' gezondheidszorg en 'tweedelijns' gezondheidszorg. Deze zorg valt onder de werking van de Europese regelgeving waarover wij u op deze website informeren.

Eerstelijns gezondheidszorg

Dit is zorg waarvoor iedereen zonder verwijsbrief terecht kan bij de zorgaanbieder. Onder de eerstelijnsgezondheidszorg vallen bijvoorbeeld de huisarts, de apotheker, de tandarts en de verloskundige. In het Nederlandse gezondheidszorgsysteem speelt de huisarts een centrale rol. Hij is de 'poortwachter' die de patiënt onderzoekt en bepaalt of medisch specialistische zorg nodig is.
Een tandarts of een verloskundige kan de patiënt trouwens ook doorsturen als zij dat nodig vinden. Bijvoorbeeld omdat zij vinden dat in de situatie van de patiënt meer specialistische zorg nodig is. Zij geven de patiënt een verwijsbrief mee. Die moet hij dan in het ziekenhuis aan de medisch specialist laten zien.

Tweedelijns gezondheidszorg

Dit is zorg door medisch specialisten in ziekenhuizen. De medisch specialisten bieden zorg aan patiënten die daar op spreekuur komen (poliklinische zorg) en aan patiënten die in het ziekenhuis liggen (klinische zorg).
Patiënten kunnen alleen naar een ziekenhuis en een medisch specialist als zij een verwijsbrief van de huisarts hebben. Alleen voor de afdeling Eerste Hulp is geen verwijsbrief nodig.

Heeft u ook een verwijsbrief nodig als u in een ander EU-land verzekerd bent?

Wilt u in Nederland een behandeling krijgen en doet u daarvoor een beroep op de Europese patiëntenrichtlijn (Richtlijn 2011/24/EU)? Dan gelden de regels van uw eigen verzekering.

Geen verwijsbrief nodig

Heeft u in uw eigen land geen verwijsbrief nodig om een medisch specialist te bezoeken? Dan hoeft dat ook niet als u hiervoor naar Nederland komt. U kunt dan gewoon meteen bij deze arts terecht.

Wel een verwijsbrief nodig

Is een verwijsbrief in uw eigen land wél verplicht? In dat geval heeft u die ook nodig voor een behandeling in Nederland. Wilt u in Nederland worden behandeld door een medisch specialist? En heeft u een formulier S2/E112 gekregen van uw ziektekostenverzekeraar? U heeft dan voor die behandeling altijd een verwijsbrief nodig. Zie hiervoor ook onze informatie op de pagina 'Vergoeding van de kosten'.

Ziekenhuizen

Nederland kent de volgende soorten ziekenhuizen:

Algemene ziekenhuizen

Algemene ziekenhuizen bieden zorg binnen verschillende afdelingen en specialismen. Denk aan een chirurgische verpleegafdeling, een kinderafdeling, laboratorium of intensive care. Hoe groter het ziekenhuis, hoe meer specialismen er zijn.

Academische ziekenhuizen

Nederland kent acht academische ziekenhuizen (Universitair Medische Centra). Daar worden studenten geneeskunde opgeleid tot arts of medisch specialist. Alle voorkomende specialistische functies zijn aanwezig.

Gespecialiseerde ziekenhuizen

Deze ziekenhuizen zijn gespecialiseerd in bepaalde zorg of richten zich op een bepaalde categorie patiënten. Voorbeelden zijn kankercentra, oogziekenhuizen en kinderziekenhuizen.

Zelfstandige behandelcentra

Dit zijn zelfstandige (privé)klinieken die medisch specialistische zorg bieden. Dat kan ook zorg zijn die niet wordt vergoed vanuit het Nederlandse basispakket (zoals sommige cosmetische ingrepen).

In Nederland bestaan geen ziekenhuizen die eigendom zijn van de staat.